Een achttienjarige boerenzoon, een kind van Zuid-Afrika na de apartheid, loopt op een maandagochtend een krottenwijk binnen en opent zonder een woord te zeggen het vuur op de zwarte bewoners. Er vallen vier doden, onder wie een moeder en een kind. Het is halfdrie in de middag, lichtbewolkt, 29 graden. De moordenreeks verandert het dorp Swartruggens in een typisch Zuid-Afrikaans slagveld.
Op zoek naar het waarom van de moord probeert Bram Vermeulen grotere vragen te beantwoorden over de plaats van de blanken in het zuiden van Afrika in de eerste tien jaar van de nieuwe eeuw. Tegen de achtergrond van het felle integratiedebat in Nederland kijkt hij naar een kant van de wereld waar de blanken in de minderheid zijn. Hoe zijn ze geslaagd in de aanpassing aan hun omgeving? Wat voedt hun angst en hun onzekerheid? Welke onuitroeibare misverstanden maken hun integratie in dit continent ruim vier eeuwen na aankomst zo moeilijk?
Help, ik ben blank geworden is een ontdekkingstocht door een land waarin niemand ontsnapt aan de stereotypen verbonden aan een huidskleur. En dus ook de schrijver niet.
Geen vrolijk stemmend boek. Ondanks jarenlange dappere pogingen ervaart Vermeulen dat hij tijdens zijn correspondentschap in Zuid-Afrika een buitenstaander blijft.
Het Zuid-Afrikaanse geweld blijft moeilijk te begrijpen. Vermeulen erkent het gebagatelliseerd te hebben - totdat hij er zelf ook slachtoffer van wordt.
Wij woonden gelukkig niet in "JHB" Johannesburg "area". Port Elizabeth was nog relatief veilig en een stuk minder crimineel. Onze beveiliging was op een niveau "JHB". Electriciteitsdraden op de tuinmuur, beams in de tuin, verklikker op de ramen en deuren, voor de ramen overal tralies, in huis alarm, een safe area met dikke deur afgesloten, ketting om je nek met alarmbutton. Als er weer eens een vals alarm was, stonden de "armed responsed" bewakingsdienst met pistolen, plus de beveiligingsdienst van Alcan binnen enkele minuten op de stoep. Ik heb me daardoor nooit onveilig gevoeld thuis. Wij hebben gelukkig nooit iets vervelends meegemaakt. Natuurlijk was er criminaliteit bij ons in de stad. Op het strand waar ik elke dag liep met de honden, was 2 maanden voor onze komst nog een vrouw verkracht. Werd er een lijk gevonden twee straten verderop. Bij ons in de straat was een gijzeling. Maid had iemand binnengelaten, kreeg pistool op haar hoofd, zo werd de vrouw des huizes opgewacht. Deze moest de kluis openen. Gelukkig is er niemand vermoord. Maar als je zoiets meemaakt word je goed paranoia!
Ik trek mij zeer het lot aan van Zuid-Afrika. Een waanzinnig mooi land qua natuur en in potentie rijk door hun bodemschatten zoals diamanten en goud. Een zeer goed klimaat en vriendelijke mensen zowel zwart als wit. Een hoge levenstandaard op het niveau van Europa voor de mensen zoals wij. Maar 2 werelden, arm en rijk, wit en zwart. Door de apartheid van destijds heeft de zwarte bevolking een trauma opgelopen, heel begrijpelijk. Maar wat er nu gebeurd met de blanken door de "black empowerment" tegenovergestelde van apartheid, zwarten worden voorgetrokken bij het verkrijgen van een baan, de extreme onveiligheid, aids, corruptie bij de politie en regering, verloedering en aftakeling, alles wat de blanken ooit succesvol hebben opgebouwd, wordt nu afgebroken en dat is verdomde moeilijk om te verteren. Door de stroom problemen, minder buitenlandse investeringen. Werkloosheid, ongeschoolden en slechte medische zorg blijven bestaan.
Tijdens de apartheid was Zuid-Afrika selfsupporting en niet afhankelijk van het buitenland vanwege de handels boycot. Nu moeten ze zelfs graan importeren, omdat de landbouw zo verloederd is. Blanke boeren worden onteigend van hun land, of worden beroofd of uitgemoord, ze vertrekken uit angst. Zuid-Afrika gaat richting Zimbabwe op. Zij waren al wat jaren eerder niet meer onder blank gezag. Kijk naar het resultaat! Kwestie van tijd en Zuid-Afrika is er net zo aan toe.
Het is een behoorlijk negatief verhaal geworden. Toch zal ik altijd met een warm hart blijven denken aan Zuid-Afrika. Wij hebben er een fantastische tijd gehad !
Geen opmerkingen:
Een reactie posten